Kishte shumë kohë kur një samit i zhvilluar në një kryeqytet të rajonit tonë të mos quhej “ballkanik”. Një rajon që ka mbetur si grup vendesh të mbështetur pas murit pas atij samiti të “bekuar” e të “mallkuar” të Selanikut në 2003, ku Presidenca greke e BE-së ju tha fqinjëve që hyrjen në BE e keni nga unë. Me që ra fjala, Greqia, përkatësisht kryeministri Micotaqis(i riu) nuk ishte edhe pse ishte i ftuar sot në Samitin e Tiranës.
Tirana, kryeqyteti shqiptar, ka organizuar një samit politik të nivelit të lartë që nuk ishte ballkanik por “South East Europe”. Mund të duket eufemizëm, por realisht sot Ballkani Perëndimor si një eufemizëm gjeopolitik i Pekinit, e mbi të gjitha Moskës nuk ekziston.
Në Tiranë, u mbodhën sot Presidentja e Moldavisë, Maia Sandu, Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, Kryeministrja e Bosnjës dhe Hercegovinës, Borjana Krishto, Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, Kryeministri bullgar, Nikolay Denkov, kryeministri rumun, Ion-Marcel Ciolacu, Presidenti i Malit të Zi, Jakov Milatoviç, Presidenti i Maqedonisë së Veriut Stevo Pendarovski, Kryeministri i Kroacisë Andrej Plenkoviç. Të cilët u mblodhën me nismën e kryeministrit shqiptar Edi Rama, që si mysafir dhe kryepesonazh kishin Volodomyr Zelenskyn, Presidentin e Ukrainës.
E të gjithë këto krerë shtetesh firmosën një deklaratë, ku konsideruan “agresion të paprovokuar ushtarak” pushtimin e Ukrainës.
Nuk do të përbënte zhvillim nëse do ta bënte Shqipëria, Maqedonia e Veriut, Kroacia apo vendet e tjera të NATO-s në rajon. Por e ka bërë Serbia, që është një nga vendet më proruse në glob, apo Bosnja dhe Hercegovina, ku një politikan shumë i rëndësishëm i saj, Milorad Dodik, i shpallur Non grata nga SHBA, sapo vizitoi Moskën këto ditë.
Edi Rama, ka arritur sot një sukses politik të madh të tijin, jo thjesht sepse ka kthyer Aleksandër Vuçiçin thuajse 60 përqind në krah të Perëndimit. Pasi më shumë se Rama, këtë e ka bërë një nga mjeshtrat e diplomacisë amerikane Chris Hill, i cili shpesh, madje shumë shpesh është përplasur edhe me shefat e tij në Uashington, por ka sjellë disa përfundime të mëdha për Amerikën nga Beogradi.
Keep Watching
Megjithatë, në këtë rast, ambasadori Hill nuk se i ka marrë shuplakat si “tradhtar”, aq sa Edi Rama. E këtu për ata që lexojnë me kujdes zhvillimet, duhet parë se pse kryeministri i Shqipërisë ka atë reputacion në komunitetin e liderëve të Perëndimit.
Ndërkaq, sot, në Tiranë është folur për një angazhim të madh të këtij rajoni, prat ë vendeve të Ballkanit Perëndimor plus shteteve kufitare me Rusinë për të ndihmuar ushtarakisht Ukrainën me municione, duke angazhuar industrinë e tyre ushtarake. Ende nuk dihet a do të rivihet në punë Poliçani dhe uzinat e Elbasanit, apo këtë do ta marrin përsipër Rumania e Bullgaria që janë prodhuese të mëdha madje eksportuese të materialeve luftarake të modeleve sovjetike. Serbia? Natyrisht nuk ka gjasa, por sot nga Tirana, Perëndimi i dha një sinjal Rusisë se kush janë aleatët dhe kundërshtarët e Vladimir Putinit.
Madje sot në Tiranë u fol mjaft për luftë, qoftë nga Edi Rama në konferencën për shtyp me Zelensky-n, qoftë nga vetë Presidenti i Ukrainës, i cili tha troç se mund të prisni edhe ju bombat e Rusisë. Natyrisht nuk e ka pasur me Shqipërinë, pasi kreu i Klemlinit nuk është aq budalla sa të shtypë butonin në targetet tona, por ai ka provuar se mund ta destabilizojë Moldavinë, së cilës i ka marrë një pjesë: Transistrian, të destabilozojë Bosnjën nëpërmjet Republika Srbskan, të ndikojë politikisht në Serbi, e të fusë flakën në Shkup e Podgoricë.
Ky samit i “Zelenskyt” në Tiranë, u zhvillua pak kohë pas vizitës së Sekretarit të Shtetit Blinken në Shqipëri, e që ishte sipas të gjitha gjaave një parapërgatitje për këtë zhvillim.
Tirana, nuk është më një kryeqytet i një vendi të vogël anëtar të NATO-s, por edhe një pol politik dhe gjeopolitik të një ere të re, që duket se po vjen së shpejti. Deklarata e Presidentit turk, Rexhep Tajip Erdogan, që foli në video konferencë për një marrëveshje paqeje, duke pasur parasysh rolin që Ankaraja ka luajtur në konfliktin dhe relacionet e saj me botën, duket se i dhanë një dimension edhe më ndryshe këtij samiti. Ku pati mesazhe, pozicionime, sinjale, zhvillime, reagime, madje edhe lajme, por që të gjitha ndodhën në Tiranë.
E në këtë atmosferë, që natyrisht nuk ka pse hiperbolizohen, ka një reagim provincial tipik, që nuk duket se është thjeshtë pjesë e një mendimi të lirë apo shprehjesh të qëndrimeve.
Bën përshtypje që reagimet fyese dhe ofensive ndaj Volodomyr Selenskit në rrjete janë përgjithësisht nga qarqe afër një caku politik. Nuk është etike sot ta emërtosh, por dihet se kujt i përkasin apo për kë bëjnë tifo këto qarqe. Se nëse përdoret shortcut-i famshëm në Perëndim: “që nuk janë të gjithë muslimanët terroristë, por deri tani të gjithë terroristët janë muslimanë”, atëherë shkohet në një gjykim ekstrem. Po përse qarqe pranë Berishës sulmojnë Zelenskyn, me të gjitha zhargonet e propagandës së Putinit ndaj tij? Kush e di? Fakt është se sot në Tiranë do të duhet të kishte një qëndrim politik zyrtar të opozitës shqiptare ndaj këtij samiti të rëndësishëm.
Jo thjesht me qëndrime të ekspertëve të tyre, por një qëndrim zyrtar nga PD, foltorja apo Bardhi e Gjekmarkaj, Partia e Lirisë, apo edhe partitë e tjera të “Federatës”. Një qëndrim normal, si ata e mendojnë, që tu drejtohen zgjedhësve të tyre.
Se pavarësisht se ata mendojnë se këtu fiton Edi Rama, por në një pozitë të tillë gjeopolitike, pikë fiton vendi edhe kur të mos jetë Edi Rama kryeministër. Apo edhe mund të ishin kundër, një qëndrim duhet ta japin. Madje në të gjithë vendet që ishin prezent sot në Tiranë, ka mjaft, po mjaft qëndrime kundër qeverive të tyre pro Ukrainës, por i shprehin hapur, pa asnjë kompleks e ndaj marrin vota. Po këta që sulmojnë sot Zelenskyn, e nga dritarja i thonë hajde na tako, e dijnë se po e bënë këtë, humbin edhe ata pak vota që kanë… /Nga Ylli Pata
