• KONTAKT
  • NËSE KENI PËR TË DENONCUAR NJË RAST ABUZIV APO KORRUPSIONI KONTAKTONI ME SMS REDAKSINË NË NUMRIN: (+355) 0699123588
Saturday, February 23, 2019
15 °c
Tirana
18 ° Fri
19 ° Sat
18 ° Sun
19 ° Mon
Ekskluzive
  • Kreu
  • Aktualitet
    • Kronike
    • Bota
    • Diaspora
    • Kulture
    • Kryesore
    • Rekomanduar
  • Debat
    • Blog
    • Sociale
  • Ekskluzive
  • Dosja X
    • Speciale
  • I ♥ Tirana
  • Histori
  • Nostalgji
  • Kuriozitete
  • Metro
  • Lifestyle
  • Sport
  • Humor
No Result
View All Result
  • Kreu
  • Aktualitet
    • Kronike
    • Bota
    • Diaspora
    • Kulture
    • Kryesore
    • Rekomanduar
  • Debat
    • Blog
    • Sociale
  • Ekskluzive
  • Dosja X
    • Speciale
  • I ♥ Tirana
  • Histori
  • Nostalgji
  • Kuriozitete
  • Metro
  • Lifestyle
  • Sport
  • Humor
No Result
View All Result
Ekskluzive
No Result
View All Result
Home Kuriozitete

A mund ta kapë truri ynë dimensionin e katërt?

10/02/2019
in Kuriozitete
0
A mund ta kapë truri ynë dimensionin e katërt?
0
SHARES
Share on FacebookTwitter

Suksesi i filmit Avatar në vitin 2009 tregon se të apasionuarit pas kinemasë e vlerësojnë dallimin mes 2D dhe 3D dhe janë gati të paguajnë pak më shumë për të dytën. Shumica prej nesh jemi mësuar të shohim 2D.

Edhe pse karakteristikat në ekran duket sikur kanë thellësi dhe cilësi, në fakta pamja është e sheshtë. Por kur vendosim syzet 3D, shohim një botë që ka formë, një botë ku mund të ecim. Mund të imagjinojmë ekzistencën në këtë lloj bote, sepse jetojmë në një të tillë. Gjërat në jetën tonë të përditshme kanë gjatësi, gjerësi dhe lartësi.

Por për dikë që e ka njohur jetën vetëm në dy dimensione, 3D do të ishte e pamundur të kuptohej. Dhe sipas shumë studimeve, kjo është arsyeja përse ne nuk e shohim dimensionin e katërt, apo cdo lloj dimensioni përtej tij. Fizikanët punojnë me supozimin se ka të paktën 10 dimensione, por shumica prej nesh nuk do i shohë asnjëherë. Sepse ne e njohim jetën vetëm në 3D, kështu që truri ynë nuk kupton si të shohë për më tepër.

Në vitin 1884, Edvin Abot botoi një roman që përshkruan të parit e dimensioneve përtej tonit. Tek “Romancë e shumë dimensioneve”, ai përshkruan jetën e një katrori në një botë dy dimensionale. Jeta në 2D nënkupton që katrori është i rrethuar nga rrathë, trekëndësha dhe katërkëndësha, por gjithë sa sheh katrori janë vija të tjera. Një ditë, katrorin e viziton një sferë. Në pamje të parë, sfera i duket thjeshtë si një rreth katrorit tonë, dhe katrori nuk mundet ta kuptojë se cfarë i thota sfera, kur i përshkruan atij objektet tredimensionalë.

Me kalimin e kohës, sfera e merr katrorin në botën tredimensionale, dhe ky nis të kuptojë. Tani ai nuk sheh vetëm vija, por forma që kanë thellësi. I inkurajuar, katrori e pyet sferën se cfarë ekziston përtej botës tredimensionale; sfera shastiset. Ajo nuk mundet të kuptojë një botë përtej kësaj, dhe kjo vlen edhe për lexuesin. Truri ynë nuk është stërvitur të shohë gjëra të tjera vec botës sonë, dhe do të duhet dicka nga një tjetër dimension që të na bëjë të kuptojmë.

Po cili është ky dimension tjetër? Mistikët e shihnin si një vend ku jetonin shpirtërat, përderisa nuk ishin të lidhur prej rregullave tokësore. Në teorinë e tij të

relativitetit, Einsteini quante dimension të katërt kohën, por shtonte se koha është e pandashme nga hapësira. Të afeksionuarit pas fantashkencës mund ta njohin këtë bashkim si hapësirë-koha, dhe në të vërtetë ideja e një vazhdimësie hapësirë-kohë është bërë popullore për shekuj të tërë prej shkencëtarëve të fantashkencës. Einsteini e përshkruante gravitetin si një përthyerje të hapësirë-kohës. Sot, disa fizikanë e përshkruajnë dimensionin e katërt si cdo hapësirë që bie pingul mbi një kub – problemi është se shumica prej nesh nuk munden të imagjinojnë dicka që është pingule me një kub.

Studiuesit kanë përdorur idetë e Einsteinit për të përcaktuar nëse mund të udhëtojmë në kohë. Ndërkohë që mund të lëvizim në cdo drejtim në botën tonë 3D, në kohë ne mund të ecim vetëm përpara. Pra, udhëtimi në të kaluarën është quajtur pothuajse i pamundur, ndonëse disa studiues kanë ende shpresë për të gjetur vrima që lidhin pjesë të ndryshme të hapësirë-kohës.

Nëse nuk mundemi ta përdorim dimensionin e katërt për udhëtim në kohë, dhe nuk mund ta shohim atë, atëherë c’kuptim ka të dimë për të? Kuptimi i këtyre dimensioneve më të lartë ka rëndësi për matematicienët dhe fizikanët sepse i ndihmon të kuptojnë botën. Për shembull, teoria e fijeve mbështetet mbi të paktën dhjetë dimensione që mbeten për t’u zbuluar. Për këta studiues, përgjigjet e problemeve kompleksë të botës 3 D mund të gjenden në dimensionin tjetër – dhe përtej tij.

Related Posts

Kuvendi nuk humbet kohë: Çon në KQZ dorëheqjet e opozitës. Ja ç’mund të ndodhë!
Aktualitet

Kuvendi nuk humbet kohë: Çon në KQZ dorëheqjet e opozitës. Ja ç’mund të ndodhë!

22/02/2019
Fitore e shkencës: Gjendet çelsi sekreti për shërimin e kancerit dhe jetëgjatësinë!
Kuriozitete

Fitore e shkencës: Gjendet çelsi sekreti për shërimin e kancerit dhe jetëgjatësinë!

19/02/2019
“Unë nuk mund të jem pjesë e një bote ku burrat i veshin gratë e tyre si prostituta dhe ku dashuria nuk ekziston më”
Kuriozitete

“Unë nuk mund të jem pjesë e një bote ku burrat i veshin gratë e tyre si prostituta dhe ku dashuria nuk ekziston më”

14/02/2019
Arinjtë polarë “pushtojnë” ishujt rusë, shpallet gjendja emergjente
Kuriozitete

Arinjtë polarë “pushtojnë” ishujt rusë, shpallet gjendja emergjente

14/02/2019
Turisti paguan çmimin marramendës për të vrarë kafshën e rrallë të Himalajave
Kuriozitete

Turisti paguan çmimin marramendës për të vrarë kafshën e rrallë të Himalajave

13/02/2019
8 faktet e gabuara që mësuam në shkollë
Kuriozitete

8 faktet e gabuara që mësuam në shkollë

13/02/2019
Next Post
Zbulohet mënyra si do të ngadalësohet plakja fizike (Video)

Zbulohet mënyra si do të ngadalësohet plakja fizike (Video)

Kështu e zbuloni personin që ju gënjen

Kështu e zbuloni personin që ju gënjen

Kontrrolloni fare thjeshtë nëse iPhone juaj është origjinal apo fals

Kontrrolloni fare thjeshtë nëse iPhone juaj është origjinal apo fals

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *


TE FUNDIT

“I dërguan foto Saliut sikur më bllokuan rrugën”, Rama ironizon strukturat e PD-së: Ata janë populli?
Aktualitet

“I dërguan foto Saliut sikur më bllokuan rrugën”, Rama ironizon strukturat e PD-së: Ata janë populli?

23/02/2019

Kryeministri Edi Rama gjatë takimit në Gjirokastër ka ironizuar me protestën e PD-së së Gjirokastrës që sipas...

Borë në Tiranë dhe Durrës

Borë në Tiranë dhe Durrës

23/02/2019
Horoskopi ditor, e shtunë 23 shkurt 2019

Horoskopi ditor, e shtunë 23 shkurt 2019

23/02/2019
Vlerësim për gazetarin: Bashkia Berat shpall Marin Memën “Qytetar Nderi”

Vlerësim për gazetarin: Bashkia Berat shpall Marin Memën “Qytetar Nderi”

23/02/2019
“Po e imitove edhe një herë, të fus plumbin kokës…”, aktori i “Portokallisë” rrëfen se u kërcënua nga truproja e Berishës

Fundi i “Tarzanit plak” Berisha/ Rama i hoqi rojet, Basha i hoqi mandatin, BKH e SPAK do t’i heqin lirinë e pasurinë

23/02/2019
Tani akuzojnë dhe artistët, pas ndërkombëtarëve gazetari i Zenit, Koka i çadrës sulmon kantautorin Elton Deda: Jeta i dashur s’është një rrogë si drejtor artistik në TVSH!

Tani akuzojnë dhe artistët, pas ndërkombëtarëve gazetari i Zenit, Koka i çadrës sulmon kantautorin Elton Deda: Jeta i dashur s’është një rrogë si drejtor artistik në TVSH!

23/02/2019
A është Shkëlzen Berisha i lidhur me radikalët islamikë?! Çfarë kërkoi zyrtari i lartë i antiterrorit i SHBA nga FBI për Shqiprinë?!

U filmua në aeroport me Bashën, Shkëlzen Berisha publikon foton e papritur

22/02/2019
Sherr në PD pas dorëheqjes së Salianjit, Murrizi: Kryesia e re, me individë që e shohin Shqipërinë nga ‘Rogneri’, votimi farsë

Murrizi: Mua më varni të kali i Skënderbeut nëse anëtarët e Kryesisë e Këshillit të PD votohen dhe për kryeplak. Rrogën ua mban gruaja

22/02/2019

EKSKLUZIVE TV

https://www.youtube.com/watch?v=-Fl0PTWmkmk

NA NDIQ

  • 89.5k Fans

TE REKOMANDUARA

Pasi e “shkriu” opozitën, Basha me Xenin e Berishës fluturojnë për në Europë, ku i pret Mediu i Gërdecit (Video)

Pasi e “shkriu” opozitën, Basha me Xenin e Berishës fluturojnë për në Europë, ku i pret Mediu i Gërdecit (Video)

1 day ago
VIDEO/ Kur fodullëku i “Lolitës”, fshihet pas tullacllëkut të Fevziut!

VIDEO/ Kur fodullëku i “Lolitës”, fshihet pas tullacllëkut të Fevziut!

2 days ago
Luli dhe Moni si “Klajdi dhe Boni”… Një herë të vetme e mbajtën fjalën… u vetekzekutuan!

Luli dhe Moni si “Klajdi dhe Boni”… Një herë të vetme e mbajtën fjalën… u vetekzekutuan!

4 days ago

ME TE LEXUARAT

  • Saliu dhe ’97-’98-ta! Braho hap “çantën e zezë”: Ja maja e ajsbergut dhe si po përgatitet Berisha për grusht të ri shteti!

    Çfarë keni tjetër në çantë për Berishën?! Braho bën deklaratën e fortë: Zotroj dokumente që vërtetojnë shërbimin e tij të devotshëm ndaj shërbimeve sekrete serbo-jugosllave

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • Pasi e “shkriu” opozitën, Basha me Xenin e Berishës fluturojnë për në Europë, ku i pret Mediu i Gërdecit (Video)

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • Kur një prostitutë tridhjetë vjeçare të shet moral, e ka një shkak, e ka një arsye!

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • Reagon ashpër Elton Deda: Hajduti therret “kapeni hajdutin”! Shijoni dhe për pak lekët që u vodhët shqiptarëve

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • VIDEO/ Përshkallëzon në sherr debati në “Opinion”, Andi Bejtja i hedh shishen e ujit Iris Luarasit në emision: Na çatë b*thën!

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
Ekskluzive

Na ndiqni në rrjetet sociale

© Copyright 2013 Ekskluzive.al, All Rights Reserved

No Result
View All Result
  • Kreu
  • Aktualitet
    • Bota
    • Diaspora
    • Kulture
    • Kryesore
    • Rekomanduar
  • Blog
  • Debat
    • Sociale
  • Ekskluzive
  • Dosja X
    • Speciale
  • I ♥ Tirana
  • Histori
  • Nostalgji
  • Kuriozitete
  • Metro
  • Lifestyle
  • Sport
  • Humor

© Copyright 2013 Ekskluzive.al, All Rights Reserved

Login to your account below

Forgotten Password?

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In