Një gjykatë apeli në SHBA ka vendosur që shumica e tarifave të lëshuara nga Presidenti i SHBA-ve, Donald Trump janë të paligjshme, duke krijuar një përballje të mundshme ligjore që mund të përmbysë axhendën e tij të politikës së jashtme.
Vendimi ndikon në tarifat “reciproke” të Trump, të vendosura mbi shumicën e vendeve anembanë botës, si dhe tarifat e tjera të vendosura mbi Kinën, Meksikën dhe Kanadanë.
Në një vendim 7-4, Gjykata e Apelit e SHBA-ve për Qarkun Federal hodhi poshtë argumentin e Trump se tarifat ishin lejuar sipas një akti të fuqive ekonomike emergjente, duke i quajtur ato “të pavlefshme si në kundërshtim me ligjin”.
Vendimi nuk do të hyjë në fuqi deri më 14 tetor për t’i dhënë administratës kohë për t’i kërkuar Gjykatës Supreme të marrë në konsideratë çështjen.
Trump kritikoi gjykatën e apelit dhe vendimin e saj në Truth Social, duke thënë: “Nëse lejohet të qëndrojë, ky vendim do të shkatërronte fjalë për fjalë Shtetet e Bashkuara të Amerikës”.
“Sot, një Gjykatë Apeli shumë partizane tha gabimisht se Tarifat tona duhet të hiqen, por ata e dinë se Shtetet e Bashkuara të Amerikës do të fitojnë në fund”, shkroi ai.
”Nëse këto tarifa do të hiqeshin ndonjëherë, do të ishte një katastrofë totale për vendin. Do të na bënte të dobët financiarisht dhe ne duhet të jemi të fortë”.
Trump i kishte justifikuar tarifat sipas Aktit Ndërkombëtar të Fuqive Ekonomike të Emergjencës (IEEPA), i cili i jep presidentit fuqinë për të vepruar kundër kërcënimeve “të pazakonta dhe të jashtëzakonshme”.
Trump ka shpallur një emergjencë kombëtare për tregtinë, duke argumentuar se një çekuilibër tregtar është i dëmshëm për sigurinë kombëtare të SHBA-ve.
Por gjykata vendosi që vendosja e tarifave nuk është brenda mandatit të presidentit dhe se vendosja e taksave është “një fuqi thelbësore e Kongresit”.
Në vendimin e saj, Gjykata e Apelit e SHBA-ve për Qarkun Federal hodhi poshtë argumentin e Trump se tarifat u lejuan sipas kompetencave të tij ekonomike emergjente, duke i quajtur taksat “të pavlefshme si në kundërshtim me ligjin”.
Vendimi prej 127 faqesh thotë se IEEPA “nuk përmend tarifat (ose ndonjë nga sinonimet e saj) dhe as nuk ka mbrojtje procedurale që përmbajnë kufizime të qarta mbi fuqinë e Presidentit për të vendosur tarifa”.
Prandaj, fuqia për të vendosur taksa dhe tarifa vazhdon t’i përkasë Kongresit, vendosi gjykata, dhe IEEPA nuk e anashkalon këtë. Gjykata shkroi se nuk ka gjasa që kur Kongresi miratoi ligjin në vitin 1977, ai të kishte për qëllim “të largohej nga praktika e tij e kaluar dhe t’i jepte Presidentit autoritet të pakufizuar për të vendosur tarifa”.
“Sa herë që Kongresi synon t’i delegojë Presidentit autoritetin për të vendosur tarifa, e bën këtë në mënyrë të qartë, ose duke përdorur terma të qartë si tarifa dhe detyrime, ose nëpërmjet një strukture të përgjithshme që e bën të qartë se Kongresi po i referohet tarifave”, shkruan gjyqtarët.
Vendimi vjen në përgjigje të dy padive të ngritura nga bizneset e vogla dhe një koalicion shtetesh të SHBA-ve.
Paditë u ngritën pas urdhrave ekzekutivë të Trump në prill, të cilët vendosën një tarifë bazë prej 10% për pothuajse çdo vend në botë, si dhe tarifa “reciproke” për dhjetëra vende. Trump e shpalli datën si “ditën e çlirimit” të Amerikës nga politikat e padrejta tregtare.
