Kriza politike në Francë pritet të thellohet muajin e ardhshëm, pasi sinjalet e para tregojnë se basti i Kryeministrit François Bayrou për një votëbesim në Parlament mund të çojë në rrëzimin e qeverisë së tij të brishtë.
Një zhvillim që do ta vështirësonte më tej qeverisjen për Presidentin Emmanuel Macron.
Bayrou sfidoi hapur kundërshtarët e tij të hënën, duke i ftuar të votojnë kundër tij më 8 shtator, në një përpjekje për të kaluar reforma të forta fiskale që synojnë uljen e deficitit buxhetor të Francës. Duket se opozita është e gatshme ta pranojë sfidën.
E majta radikale “France Insoumise” e njoftoi menjëherë nisjen e procedurave për rrëzimin e qeverisë, një veprim që do të mbështetet edhe nga socialistët e qendrës së majtë, të cilët janë zhgënjyer nga qëndrimi i gjatë i Bayrou në qendër të politikës.
Madje edhe e djathta ekstreme, “Rassemblement National” e Marine Le Pen, që deri tani kishte zgjedhur të presë fillimin e diskutimeve për buxhetin për të vepruar, duket se është e gatshme t’i japë goditjen vendimtare qeverisë.
Burime pranë kryeministrit, të cituara nga POLITICO, janë shprehur të befasuar nga vendimi i së djathtës ekstreme, duke thënë se kishin besuar se Le Pen “do të na linte ne të bënim punën e pisët” për të rregulluar financat e shtetit.
Që prej emërimit të tij në fund të vitit të kaluar, Bayrou ka mbijetuar falë abstenimeve strategjike nga Rassemblement National ose Socialistët.
Tani që asnjëra palë nuk është e gatshme ta mbështesë, mbijetesa e tij politike duket thuajse e pamundur, përveç se nëse ndodh një tërheqje e papritur nga kundërshtarët.
Nëse qeveria bie, lëvizja e radhës i takon presidentit Macron. Ai ka tri zgjedhje kryesore për të dalë nga kjo situatë:
1. Emërimi i një kryeministri të ri
Që prej zgjedhjeve të parakohshme të verës së kaluar, Asambleja Kombëtare ka qenë e bllokuar mes tri blloqeve thuajse të barabarta: një aleancë e majtë, një bashkim i qendrës me të djathtën tradicionale, dhe e djathta ekstreme. Të gjesh një zgjidhje konsensuale ka rezultuar pothuajse e pamundur.
Nëse Bayrou rrëzohet, do të jetë kryeministri i dytë që largohet nga posti për shkak të reformave buxhetore. Para tij, edhe Michel Barnier u rrëzua nga një mocion mosbesimi vetëm tre muaj pas emërimit.
Duke parë këtë situatë, emërimi i një tjetër figure të qendrës mund të duket si përsëritje e një strategjie të dështuar, por Macron mund të mos ketë shumë alternativa, veçanërisht nëse synon të ruajë trashëgiminë e tij politike deri në zgjedhjet presidenciale të vitit 2027.
Një emër që përmendet shpesh është ai i Ministrit të Mbrojtjes, Sébastien Lecornu, një aleat i afërt i Macron dhe ish-anëtar i partisë konservatore “Les Républicains”, e cila ka luajtur rol kyç në koalicionet e mëparshme.
2. Koalicion me të majtën e moderuar
Një tjetër opsion do të ishte krijimi i një aleance me socialistët, përmes emërimit të figurave të qendrës së majtë në qeveri. Ish-kryeministri Bernard Cazeneuve është përmendur disa herë gjatë tranzicioneve të mëparshme.
Por socialistët ka gjasa të kërkojnë lëshime të mëdha politike, si rritje taksash apo rishikim të reformës së pensioneve, kërkesa që Macron i ka kundërshtuar me forcë që prej ardhjes në pushtet në vitin 2017. Për më tepër, përçarjet e brendshme në të majtën e qendrës e bëjnë të pasigurt mbështetjen e plotë për një koalicion me rivalët e mëparshëm.
3. Zgjedhje të parakohshme
Duke qenë një politikan që nuk i shmanget rrezikut, Macron mund të zgjedhë të shpallë zgjedhje të parakohshme për të zgjidhur bllokimin parlamentar. Një lëvizje e rrezikshme, por që mund të ofrojë një rifreskim të situatës politike përpara zgjedhjeve presidenciale.
Në javët në vijim, do të bëhet e qartë nëse Macron do të përpiqet të shpëtojë qeverinë aktuale, të ndërtojë një të re me bazë të gjerë, apo të thërrasë qytetarët përsëri në kutitë e votimit, me të gjitha pasojat që kjo sjell për stabilitetin e Francës dhe të ardhmen politike të presidentit.
