Nga Yasin Aktay
Midis shkencëtarëve dhe filozofëve politikë, ka një mori teorish dhe opinionesh në lidhje me politikën dhe veprimin politik ose praktikën dhe zbatimin politik, të tilla si politika ideale, shteti ideal dhe praktika ideale politike. Por kur teoricienët dhe filozofët politikë kalojnë në anën e aplikimit dhe veprimit politik, historia rrallë na jep shembuj të mëdhenj të kësaj.
Ndoshta nuk ka shembull më të mirë për këtë sesa Platoni, i cili konsiderohet babai i idesë se një politikan duhet të jetë filozof, dmth. “Mbreti i filozofëve”. Edhe pse ai pati mundësinë për të mishëruar idenë e një gjendjeje ideale në realitetin që kishte imagjinuar në mendjen e tij, ai shpejt u arratis nga Sirakuza, duke mos qëndruar në të as edhe një muaj.
Kur filozofi idealist politik Platoni kaloi nga teoria në praktikë, ai përfundoi në dështim të plotë. Por kjo, natyrisht, nuk do të thotë që gjithmonë duhet të ketë një distancë midis politikës dhe filozofisë ose mençurisë në një kuptim të përgjithshëm. Urtësia duhet të dallohet nga kërkimi i dijes ose filozofisë. Jo të gjithë shkencëtarët janë të mençur, ashtu si mençuria nuk kërkon aq shumë informacion sa shkenca.
Një nga përjashtimet historike nga ky rregull mbetet i ndjeri Ali Izetbegoviq, të cilit të gjithë, si filozof dhe teoricien, i njohën me bindje titullin e “Sundimtarit të mençur”.
Sa për filozofët, teoricienët politikë (politologët dhe politikanët) përtej tij, veçanërisht në kohën tonë, ata nuk kanë regjistruar një histori të ndritur të përvojave të tyre në realitet.
