Zyrtarët e Agjencisë Amerikane për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID) kanë nisur një shkatërrim në shkallë të gjerë të dokumenteve të klasifikuara në selinë e tyre në ndërtesën Ronald Reagan në Uashington DC, sipas një emaili të brendshëm të siguruar nga The Guardian.
Emaili, i dërguar nga sekretarja e përkohshme e USAID, Erica Y. Carr, u jep udhëzime punonjësve mbi procedurat për pastrimin e “kasafortave të klasifikuara dhe dokumenteve personale”, përmes grisjes ose përdorimit të çantave për djegie gjatë gjithë ditës së martë.
“Grisni sa më shumë dokumente fillimisht dhe rezervoni çantat për djegie vetëm kur makina e grisjes nuk është e disponueshme ose ka nevojë për pushim,” shkruan Carr në email, duke dhënë udhëzime të detajuara mbi mënyrën e duhur të mbylljes dhe etiketimit të çantave për djegie.
Koha e këtij procesi të eliminimit të dokumenteve vjen në një moment kur USAID është në prag të mbylljes, si rezultat i përpjekjeve të administratës Trump për të ristrukturuar këtë agjenci përmes të ashtuquajturit “Departamenti i Efiçencës Qeveritare” (Doge).
Departamenti Doge drejtohet nga Elon Musk, njeriu më i pasur në botë, dhe është ngarkuar me uljen drastike të vendeve të punës në qeverinë federale si dhe shpenzimeve të saj. Në mes të trazirave të mëdha që ka shkaktuar ky proces, USAID është një nga agjencitë qeveritare më të prekura.
Shkurtime masive kanë prekur projektet e USAID në mbarë botën, me një numër të madh programesh që janë pezulluar, mbyllur ose kanë pësuar ulje të mëdha të financimeve. Ky vendim ka shkaktuar reagime të ashpra jo vetëm nga punonjësit e USAID-it, por edhe nga sektori i zhvillimit ndërkombëtar, i cili paralajmëron për ndikimin shkatërrues që mund të ketë mbi disa nga popullsitë më të cenueshme në botë.
Kur agjencitë federale shpërbëhen ose ristrukturohen, dokumentet e tyre zakonisht transferohen te agjencitë pasardhëse ose te Arkivat Kombëtare dhe Administrata e Dokumenteve (NARA), sipas Aktit Federal të Dokumenteve (FRA). Gjatë tërheqjes së nxituar të SHBA nga Afganistani në vitin 2021, NARA dërgoi një kujtesë për të asgjësuar në mënyrë të sigurt dhe të ligjshme dokumentet sensitive.
Megjithatë, respektimi i FRA në këtë rast është i diskutueshëm, pasi ligji ndalon shprehimisht shkatërrimin e dokumenteve qeveritare përpara afatit të përcaktuar të ruajtjes, i cili zakonisht është të paktën tre vjet. Gjithashtu, ekziston shqetësimi se ky veprim mund të eliminojë përgjithmonë prova që mund të jenë të nevojshme për kërkesat në bazë të Ligjit për Lirinë e Informacionit (FOIA) dhe për hetimet e ardhshme të mbikëqyrjes.
Vitin e kaluar, Zyra e Inspektorit të Përgjithshëm të USAID nisi një hetim mbi mbikëqyrjen e agjencisë për përdorimin e terminaleve Starlink të Elon Musk nga qeveria e Ukrainës.
Anëtarët demokratë të Komisionit të Senatit për Marrëdhëniet me Jashtë i dërguan një letër sekretarit të shtetit, Marco Rubio, në shkurt, duke kërkuar përgjigje për qasjen e Doge në selinë e USAID dhe dokumentet e agjencisë, megjithëse nuk e trajtuan drejtpërdrejt çështjen e shkatërrimit të mundshëm të dokumenteve.
Nuk është e qartë nëse gjatë këtij procesi po ndiqen siç duhet protokollet e administrimit të dokumenteve apo nëse po shkatërrohen dokumente që duhet të ruhen.
“Nëse keni nevojë për çanta shtesë për djegie ose për markera Sharpie, ju lutem më njoftoni mua ose ekipin e sigurisë së informacionit të agjencisë,” thuhej në email.
Departamenti i Shtetit nuk ka dhënë ende një përgjigje mbi këtë çështje.
