Filip Liu, është një zhvillues softuerik 31-vjeçar nga Pekini, I cili ka treguar përvojën e tij gjatë një udhëtimi në Xinjiang. Ai është shprehur se zyrtarët i kanë marrë iPhone-in e tij, për ta kontrolluar për informacion të paligjshëm.
Teknologji të tilla të mbikëqyrjes, të testuara në laboratorin e Xinjiang, tani po përhapen në heshtje në të gjithë Kinën. Dokumentet e prokurimit qeveritar të mbledhura nga Reuters dhe njohuri nga zyrtarët tregojnë se kjo teknologji në Xinjiang po përhapet në qytete si Shangai dhe Pekini.
Ministria e Industrisë dhe Teknologjisë së Informacionit dhe Byroja e Sigurisë Publike, që mbikëqyrin projektet e sigurisë së teknologjisë së lartë të Kinës, nuk iu përgjigjën kërkesave për komente.
Skanerët janë pajisje dore ose desktop që mund të hyjnë në smartfonë dhe të nxjerrin dhe analizojnë listat e kontakteve, fotografitë, videot, postimet e mediave sociale dhe email-et. Pajisjet e dorës i lejojnë policisë të kontrollojë shpejt përmbajtjen e telefonave në rrugë. Të dhënat tregojnë mbi 129 milionë juan (19 milionë dollarë) në buxhetimin apo shpenzimet për pajisjet që nga fillimi i vitit 2016, me shuma që përshpejtohen në 2017 dhe 2018.
Skaner të dhënash
Këto lloj skanerësh përdoren në vende si Shtetet e Bashkuara, por ato mbeten të diskutueshme dhe forcat e sigurisë duhet të kalojnë nëpër një proces të gjatë ligjor për të qenë në gjendje që të hyjnë me forcë në telefonin e një të dyshuari.
Në Kinë, ndërkohë që një numër firmash thonë se ata kanë aftësinë për të analizuar shumë telefona, policia në përgjithësi është në gjendje të bindë përdoruesit që të dorëzojnë fjalëkalimet e tyre, thonë ekspertët.
Dokumentet e prokurimit tregojnë se disa nga stacionet e policisë kanë kërkuar mjete që mund të tërheqin të dhëna nga llogaritë e përdoruesit të telefonit në Twitter (TWTR.N), Facebook (FB.O) dhe shërbimin e saj të bisedave WhatsApp.
Gjithashtu janë publikuar me anë të një dokumenti edhe platformat e mesazheve dhe aplikacionet “jashtë shtetit” që pajisjet mund të lexojnë. “Funksionet e grumbullimit të përmbajtjes bazë” duhet të përfshijnë “fjalëkalimet e telefonit celular, librat e adresave, historikun e thirrjeve, të dhënat e SMS, MMS, fotografitë, të dhënat audio dhe video, kalendarët, memorandumet dhe të dhënat e aplikacioneve mobile”, thuhet në dokument.
Të tjerë kanë listuar mjete të cilat përfshijnë markat e njohura të smartfonëve si Samsung Electronics (005930.KS), Blackberry, Xiaomi (1810.HK) dhe Huawei [HWT.UL], si dhe Apple Inc.’s (AAPL.O) për iPhone.
Samsung, Blackberry, Xiaomi dhe Huawei nuk iu përgjigjën kërkesave për koment, ndërsa Apple nuk pranoi të komentojë. Këto pajisje janë bërëaq të zakonshme saqë çështjet e gjykatave kineze shpesh citojnë “hetime elektronike”, duke përfshirë mbledhjen dhe aksesin në smartfonë dhe përgjimin në llogaritë e mediave sociale, por është e paqartë se cilat pajisje të forenzikës janë të përfshira.
Aksesi në makina
Pajisjet e mbikëqyrjes së teknologjisë së lartë të Kinës, ndonjëherë të referuara si “teknologjia e zezë”, shpesh përbëjnë lajm. Ato përfshijnë syze policore me njohje të brendshme të fytyrës, kamera që analizojnë se si njerëzit ecin, drone dhe robotë artificialisht inteligjentë.
Një industri në rritje të shpejtë ka zhvilluar furnizimin e nevojave të mbikëqyrjes së qeverisë, duke nxitur firma si krijuesi i kamerës Hangzhou Hikvision (002415.SZ) dhe SenseTime, një firmë me njohje të shpejtë të fytyrës.
Skanerët megjithatë janë çelësi për të lexuar të dhënat nga individët. Në një qendër trajnimi në rrethin e Pekinit, inxhinierët treguan një makinë të tillë: një kompjuter gri, i cili ishte i lidhur me të, duke nxjerrë të dhënat nga një smartfon Samsung.
Skaneri është bërë nga Cellebrite, një kompani izraelite, por firmat që përfshijnë Xiamen Meiya Pico (300188.SZ), Hisign Technology dhe Pwnzen Infotech gjithashtu bëjnë versione të përdorura gjerësisht në Kinë. Materialet e marketingut premtojnë aftësinë për të hyrë në shumicën e smartfonëve, duke përfshirë iPhone.
Prodhuesit e skanimit kinez shpesh përdorin aftësinë për të hyrë në sistemet e sigurisë të smartfonëve, duke përfshirë iPhone të Apple, por burime të brendshme pranojnë se kjo zakonisht nuk nënkupton modelet më të fundit. Apple gjithashtu po ndërmerr hapa për të ndaluar pajisjet si ato të përdorura nga policia kineze për leximin e të dhënave në telefonat e saj.
Versionet e reja të platformës së veprimit të iOS- e çaktivizojnë portën USB pas një ore pa akses në fjalëkalim, duke bllokuar një rrugë kyçe të hyrjes. Sipas një zyrtari të Ministrisë së Industrisë dhe Teknologjisë së Informacionit në Kinë, masat e tilla të sigurisë mund të mos kenë rëndësi. Shumica e njerëzve në Kinë do të pajtoheshin me kërkesat e policisë për të zhbllokuar pajisjet e tyre, njofton PCWorld Albanian.
