Franca u ka dërguar vendeve të Bashkimit Evropian një draft mbi metodologjinë e re për zgjerimin. Dokumenti nisi mbështetjen e pa kursyer të Parisit për perspektivën evropiane të vendeve të Ballkanit Perëndimor.
Në dokument thuhet se Shqipëria, Bosnja dhe Hercegovina, Kosova, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut dhe Serbia i përkasin Evropës, për shkak të historisë, kulturës dhe gjeografisë së tyre.
“Lidhjet më të ngushta me Bashkimin Evropian janë mënyra e vetme që këto vende të ndërtojnë ose konsolidojnë shtetet bazuar në shtetin e së drejtës dhe shoqëritë e hapura dhe pluraliste, të ndjekin zhvillimin e tyre ekonomik dhe shoqëror, t’i japin rinisë së tyre një perspektivë për të ardhmen dhe të promovojnë pajtimin midis popujve. Lidhjet më të ngushta midis Bashkimit Evropian dhe vendeve të Ballkanit Perëndimor, dhe pranimi i tyre efektiv pasi Bashkimi Evropian të jetë reformuar dhe të bëhet më i efektshëm dhe i përgjegjshëm për shtetet anëtare dhe vendet kandidate, do ta bëjë Evropën edhe më sovrane dhe më të bashkuar”, thuhet në dokument.
Në dokument, Franca thekson se transformimet e thella politike, ekonomike dhe sociale të kërkuara për anëtarësim të ardhshëm në BE vazhdojnë të jenë shumë të ngadalta dhe përfitimet konkrete për qytetarët në vendet kandidate mbeten të pamjaftueshme.
Për këtë arsye, thekson Parisi zyrtar, një qasje e re ndaj procesit të pranishëm është e nevojshme për të mbështetur këto vende në terma konkretë në lidhje me reformat e nevojshme për sundimin e ligjit.
“Kjo qasje duhet të shoqërohet nga një angazhim i fortë nga Bashkimi Evropian në mënyrë që t’i ndihmojë ata të përballen me sfidat e shumta dhe komplekse që lidhen me zhvillimin e tyre ekonomik dhe shoqëror, të kenë komandën e kompetencave në lidhje me territorin e tyre, dhe të përballen me migracionin dhe sfidat e tyre të sigurisë”, sqaron dokumenti.
Por, çfarë do të thotë Parisi zyrtar me një qasje të re? Dokumenti bazohet mbi 4 parime: Mbështetje graduale, kushte më të rrepta, përfitim më konkret dhe kthyeshmëri.
“Sapo të hapen negociatat, procesi i integrimit nuk do të bazohet më në hapjen e njëkohshme të një numri të madh kapitujsh tematikë, por në disa etapa të njëpasnjëshme, të cilat do të formojnë blloqe koherente të politikave dhe një skemë të paracaktuar nga BE, duke marrë parasysh tiparet specifike të secilit kandidat kur është e përshtatshme”, thotë dokumenti.
Për të kaluar në fazën tjetër, vendet do të duhej të respektonin në mënyrë efektive kritere të sakta, të cilat do të mundësonin që legjislacioni të adoptohet, por edhe të zbatohet në mënyrë efektive në kuadrin e pjesëmarrjes në një politikë të caktuar;
Sundimi i ligjit dhe të drejtat themelore do të mbeten një kërkesë integrale që nga momenti i hapjes së negociatave, siç është rasti në parim brenda kornizës së “qasjes së re” të paraqitur në dhjetor 2011, dhe do të mbetet kështu në të gjitha pjesët gjatë gjithë këtij procesi (i përfshirë në kritere për secilën fazë);
Gjithashtu, me non-pejperin parashihet ndihmë financiare e plotë në periudhën para anëtarësimit për Ballkanin Perëndimor, që nënkuptonte instrumente më të mëdha para anëtarësimit dhe qasje deri te fondet strukturuese të cilat tani janë të rezervuara për vendet-anëtare të BE-së.
Propozimi kyç i Francës është në miratimin e parimit të kthyeshmërisë, sepse vlerësohet se kjo do ta sigurojë besimin dhe natyrën inkurajuese të procesit. Sipas Parisit, parimi i tillë është i domosdoshëm në situata kur vendi kandidat pjesërisht ose aspak nuk përmbush kritere të caktuara ose ka ndaluar që t’i ndërmarrë detyrimet e ndërmarra.
Në rast të tillë përgjigja evropiane do të mund të lëvizë nga ndalimi i ndihmës financiare deri në pezullimi i përgjithshëm, në rast se vihen në pikëpyetje vlerat bazike të BE-së.
