Koka lart, shpina drejt, duart në ije. Qershorin e kaluar, gjatë samitit të G7 në Borgo Egnazia, Giorgia Meloni vallëzonte plot vetëbesim në ritmin e pizzica-s salentine. Fustani i gjatë i bardhë i rrinte për mrekulli. Përreth saj nuk kishte liderë të pushtetshëm, por valltarë dhe popull. Ajo skenë u bë metafora e momentit të saj të artë. Giorgia vallëzon e vetme, si në filmin poetik të Bertoluccit. Edhe pse politika, siç thoshte ish-ministri Rino Formica, është kryesisht “gjak dhe m*t”.
E quajnë një lidere me tendenca të forta për përqendrim pushteti. Pak rëndësi ka. Ajo drejton një parti e cila, nga skajet e skenës politike, u bë qendrore. Është gruaja e parë kryeministre në Itali dhe, për më tepër, e djathtë.
Një opozitë e çorganizuar, kundërshtarë agresivë, ministra problematikë, kolegë të papërvojë. Vallëzon e vetme, sigurisht. Mjafton të shohim disa nga lëvizjet e saj të fundit. Në Evropë, veproi sipas kokës së vet, duke refuzuar t’i japë votën e besimit presidentes së re të Komisionit, Ursula von der Leyen. Ka forcuar miqësinë me Elon Musk, njeriun më të pasur dhe me ndikim në botë. Ka fituar mbështetjen e Donald Trump, i cili e lëvdon pa pushim. Pikërisht me një udhëtim të bujshëm në Florida, ku takoi ish-presidentin amerikan, ajo arriti të zgjidhte një krizë të vështirë diplomatike: lirimin e gazetares italiane Cecilia Sala, e arrestuar në Iran.
“Giorgia i dëgjon të gjithë, por vendos vetë”, përmbledh një nga këshilltarët e saj më të besuar. Dhe metoda funksionon, falë edhe kontekstit të favorshëm. Epoka e saj, pavarësisht çfarë mendon ndokush, sapo ka nisur. “Qeveria ime është e shtata më jetëgjatë ndër 68 qeveritë e historisë italiane”, tha ajo në konferencën për shtyp në fillim të vitit. Nëse e çon mandatin deri në fund, do të bëhet më jetëgjata në histori. Aq sa edhe opozita, e cila deri dje ëndërronte një rrëzim të qeverisë, tani mendon për zgjedhjet e ardhshme. “Kush do ta sfidojë Melonin në 2027?” pyesin të pashpresë në Partinë Demokratike. Kryetarja e saj, Elly Schlein, duket më shumë si figurë dytësore. Dhe si do të formohet një koalicion opozitar?
Strategjia ndërkombëtare dhe lëvizjet gjeopolitike
Në mes të mandatit të saj, Meloni ka bërë lëvizjet më të suksesshme në arenën ndërkombëtare. Ajo është mbështetëse e zjarrtë e NATO-s dhe Ukrainës, një linjë e ndjekur që nga fillimi. Ndërkohë, rikthimi i Trump-it në skenë po vë në rrezik Europën me kërcënimin për tarifa të reja doganore. Në këtë panoramë, Meloni është liderja europiane më e afërt me administratën amerikane – falë edhe marrëdhënies me Musk. Biznesmeni, i apasionuar pas historisë së lashtë, shkruan në X: “Amerika është Roma e re”.
Përveç parimeve, ka edhe çështje konkrete. Pallati Chigi (selia e qeverisë italiane) është i interesuar për Starlink, rrjetin satelitor të internetit të krijuar nga Musk. Ky sistem do të siguronte lidhje të mbrojtura, në një marrëveshje që mund të arrijë 1.5 miliardë euro për pesë vjet. Po ashtu, një tjetër projekt i madh synon integrimin e internetit me brez të gjerë, me 3.8 miliardë euro të alokuara nga fondet e PNRR. Eksperimenti do të nisë në Lombardi.
Meloni dhe Europa: një raport kompleks
Megjithëse nuk votoi për von der Leyen, raportet mes tyre janë korrekte dhe produktive. Presidentja e Komisionit Evropian u rizgjodh me një shumicë shumë të brishtë, pas negociatave mes konservatorëve dhe Partisë Popullore Evropiane. Meloni, e cila dikur u konsiderua si një “rrezik për Italinë dhe Europën”, sot është një nga figurat më të fuqishme të kontinentit. Në fakt, politika evropiane është në krizë: Gjermania është në recesion dhe kancelari Scholz ka humbur mbështetjen. Franca e Macron po përjeton një kaos politik dhe ekonomik. Ndërsa Italia, paradoksalisht, ka një nga qeveritë më të qëndrueshme të dekadave të fundit.
Shtypi ndërkombëtar është i detyruar ta pranojë këtë realitet. Politico e shpalli Melonin “figura më e fuqishme në Europë”. The Economist e vendosi në kopertinë mes Marine Le Pen dhe von der Leyen. Le Figaro e quajti “gruaja e re e fortë e Europës”, ndërsa The Times shkoi edhe më tej: “Mbretëresha e Europës”.
Por vlerësimi më befasues erdhi nga The Guardian, një gazetë historikisht e majtë britanike. Ata e përshkruan si “pragmatiste dhe e aftë”, duke vënë në dukje se “në dy vjet ka befasuar shumë njerëz”. Ndërsa The Spectator e krahasoi me Margaret Thatcher, duke e quajtur një version “mesdhetar” të saj.
Problemet e brendshme dhe sfidat e ardhshme
Sigurisht, jo gjithçka është perfekte në Itali. Borxhi po rritet, prodhimi po bie, PBB-ja po pëson rënie. Por ka vende që po ecin edhe më keq: Gjermania është në recesion, Franca nuk e kontrollon dot deficitin. Ministri i Ekonomisë, Giancarlo Giorgetti, ka miratuar një buxhet të kujdesshëm, duke mbyllur gropën e krijuar nga superbonoja fiskale e qeverisë së mëparshme të Contes. Nuk është shumë, por as pak.
2025-a, sipas Melonit, do të jetë viti i reformave të mëdha, përfshirë reformën e sistemit të qeverisjes dhe autonominë rajonale, dy çështje që kanë shkaktuar tensione mes aleatëve të saj politikë. Lega e Matteo Salvinit është e detyruar të mbajë flamurin e autonomisë, pavarësisht kundërshtimeve brenda koalicionit. Forza Italia, ndërkohë, po kërkon të realizojë reformën e drejtësisë, një ëndërr e vjetër e Berlusconit.
Opozita vazhdon të jetë e përçarë dhe e çoroditur. Partia Demokratike është në krizë, Lëvizja 5 Yjet po shkon drejt shpërbërjes, Matteo Renzi është shndërruar në thjesht moralizues. Më shumë se sa Salvini apo Tajani, armiku më i dobishëm për Melonin mbetet Elly Schlein.
Në këtë klimë, Zonja e Hekurt e Italisë vazhdon të kërcejë e vetme – në arenën kombëtare dhe ndërkombëtare. Dhe ndoshta, mes gjithë kritikave, ajo ndonjëherë shijon pizzica-n e saj të preferuar.
Me shkurtime nga Panorama Italia – Bota.al
