Nga Rajmonda Basha
Pas vitesh planifikimi dhe përgatitjesh, ka përfunduar studimi i fizibilitetit dhe projekt-ideja për hekurudhën kombëtare Durrës-Prishtinë.
Ky projekt strategjik, i njohur edhe si “Hekurudha Kuqezi”, pritet të ketë një ndikim të madh në lidhjen infrastrukturore, ekonomike dhe tregtare midis Shqipërisë dhe Kosovës.
Raporti i studimit të fizibilitetit u është prezantuar përfaqësuesve të Shqipërisë dhe Kosovës nga konsulentët që kanë punuar mbi projektin.
Zëvendëskryeministrja dhe ministrja e Infrastrukturës dhe Energjisë e Shqipërisë, Belinda Balluku, e cilësoi këtë si një moment kyç që i hap rrugë realizimit të një prej veprave më të rëndësishme infrastrukturore për kombin dhe ekonominë e rajonit.
Marrëveshja për ndërtimin e kësaj linje hekurudhore u dakordësua nga dy qeveritë shqiptare më 26 nëntor 2021, në takimin e mbajtur në Elbasan. Projekti pritet të kushtojë rreth 750 milionë euro dhe të lehtësojë transportin e mallrave dhe pasagjerëve midis dy vendeve.
Përfshirja e kësaj linje në planet e zhvillimit hekurudhor të Kosovës nuk është e re.
Në vitin 2015, Komiteti Nacional i Investimeve i Qeverisë së Kosovës miratoi një listë projektesh prioritare për zhvillimin e infrastrukturës hekurudhore, ku u përfshi edhe përgatitja për ndërtimin e linjës së re që do të lidhte Kosovën me Shqipërinë.
Hekurudha Durrës-Prishtinë është konsideruar një projekt strategjik për të dy vendet, pasi pritet të shkurtojë kohën e transportit, të rrisë kapacitetin tregtar dhe të fuqizojë lidhjet ekonomike rajonale.
Për Kosovën, kjo linjë ofron një qasje të drejtpërdrejtë në det, duke lehtësuar eksportet dhe importet përmes portit të Durrësit. Nga ana tjetër, Shqipëria përfiton nga rritja e trafikut tregtar dhe turistik drejt Kosovës dhe më gjerë.
Në lidhje me financimin, qeveritë e Shqipërisë dhe Kosovës kanë rënë dakord të ndajnë shpenzimet e projektit, me Shqipërinë që mbulon 51% të kostove dhe Kosovën 49%.
Përveç kësaj, Bashkimi Europian ka shprehur gatishmërinë për të mbështetur financiarisht këtë projekt, duke e konsideruar atë një prioritet për infrastrukturën e Ballkanit Perëndimor.
Gjithashtu, Mbretëria e Bashkuar ka shfaqur interes për të financuar dhe ofruar ekspertizë në ndërtimin e hekurudhës.
Me përfundimin e studimit të fizibilitetit, pritet që së shpejti të hapet një garë ndërkombëtare për ndërtimin e linjës hekurudhore, duke tërhequr kompani të specializuara në këtë sektor.
Me përfundimin e fazës së studimit të fizibilitetit dhe projekt-idesë, hekurudha Durrës-Prishtinë është një hap më pranë realizimit.
Me financim të siguruar dhe mbështetje nga BE dhe partnerë të tjerë ndërkombëtarë, pritet që ndërtimi të nisë në vitet e ardhshme.
