Java e Shenjtë është kulminacioni i Kreshmës dhe përgatitja shpirtërore për Pashkën. Secila ditë ka rëndësinë dhe simbolikën e saj të veçantë, duke pasqyruar ngjarjet që çuan në Kryqëzimin dhe Ringjalljen e Krishtit.
𝑬 𝒉𝒆̈𝒏𝒂 𝒆 𝒎𝒂𝒅𝒉𝒆: 𝑭𝒊𝒍𝒍𝒊𝒎𝒊 𝒊 𝑷𝒂𝒔𝒊𝒐𝒏𝒆𝒗𝒆
Me të Hënën e Madhe fillon Pasioni i Jezu Krishtit. Kisha përkujton mrekullinë e “Fiqut të plakur”. Jezusi, rrugës për në Jeruzalem, pa një pemë fiku pa fruta dhe e mallkoi, duke i shkaktuar të vjella. Në mënyrë simbolike, pema e fikut përfaqëson natyrën njerëzore, duke na kujtuar se secili person ka fatin e tij dhe është përgjegjës për jetën dhe sjelljen e tij ndaj të tjerëve.
𝑬 𝒎𝒂𝒓𝒕𝒂 𝒆 𝒔𝒉𝒆𝒏𝒋𝒕𝒆̈: 𝑺𝒉𝒆𝒎𝒃𝒆̈𝒍𝒍𝒕𝒚𝒓𝒂 𝒅𝒉𝒆 𝒕𝒓𝒐𝒑𝒊𝒌𝒆̈𝒕 𝒆 𝑪𝒂𝒔𝒔𝒊𝒂𝒏𝒊𝒕
Të martën e Madhe, Kisha përmend shëmbëlltyrën e Talentëve dhe Dhjetë Virgjëreshave, ndërsa këndohet edhe tropario i famshëm i Cassianit. Dhjetë Virgjëreshat na mësojnë vlerën e besimit, largpamësisë dhe bamirësisë. Shëmbëlltyra e talenteve simbolizon dhuntitë që Zoti u ofron njerëzve, duke theksuar se nuk është sa shumë posedojmë, por mënyra se si i përdorim për të mirën.
𝑬 𝒎𝒆̈𝒓𝒌𝒖𝒓𝒂 𝒆 𝒎𝒂𝒅𝒉𝒆: 𝑷𝒆𝒏𝒅𝒊𝒎𝒊 𝒅𝒉𝒆 𝒕𝒓𝒂𝒅𝒉𝒕𝒊𝒂
E Mërkura e Shenjtë i kushtohet kujtimit të gruas mëkatare që u pendua, besoi në Krishtin dhe vajosi këmbët e tij me temjan. Në të njëjtën kohë, kjo ditë i referohet edhe tradhtisë së Judës. Sipas Shkrimeve, ndërsa Jezusi ishte në shtëpinë e fariseut në Jeruzalem, një grua e njohur si mëkatare u pendua para tij duke qarë me soba. Në të njëjtën ditë, Juda pranoi të tradhtonte Krishtin për 30 copa argjendi.
𝑬 𝒆𝒏𝒋𝒕𝒋𝒂 𝒆 𝒎𝒂𝒅𝒉𝒆: 𝑫𝒂𝒓𝒌𝒂 𝒆 𝒇𝒖𝒏𝒅𝒊𝒕 𝒅𝒉𝒆 𝒂𝒓𝒓𝒆𝒔𝒕𝒊𝒎𝒊 𝒊 𝑱𝒆𝒛𝒖𝒔𝒊𝒕
Të Enjten e Maundy kremtohet Darka e Fundit e Jezusit me 12 Apostujt, lutja në Gesthmane, arrestimi i tij, marrja në pyetje nga Anna, mohimi i Pjetrit dhe dënimi i Krishtit nga Kajafas. Në mëngjes mbaron Liturgjia Hyjnore e Mbretërisë së Madhe dhe besimtarët marrin Kungimin e Shenjtë. Në mbrëmje këndohet Shërbesa e Pasionit me 12 Ungjillët, ku rrëfen Pasioni i Madh, duke kulmuar në Kryqëzim.
𝑬 𝑷𝒓𝒆𝒎𝒕𝒋𝒂 𝒆 𝑴𝒂𝒅𝒉𝒆: 𝑲𝒖𝒍𝒎𝒊𝒏𝒂𝒄𝒊𝒐𝒏𝒊 𝒊 𝑫𝒓𝒂𝒎𝒆̈𝒔 𝑯𝒚𝒋𝒏𝒐𝒓𝒆
E Premtja e Madhe është një ditë zie absolute për të gjithë krishterimin, një festë dhe agjërim absolut. Është dita kur Pasioni i Krishtit kulmon me Kryqëzimin e tij. Në kisha këndohet Shërbesa e Orëve dhe pasohet nga Vajtimi Sipërfaqësor. Sipas Shkrimeve, në orën 3:00 të pasdites Mesia dorëzon shpirtin duke bërtitur “Tetelestai”. Në mesditë bëhet Apokalipsi dhe në mbrëmje procesioni i Epitafit në të gjithë Greqinë, në një nga momentet më shtypëse të Pashkëve.
𝑬 𝒔𝒉𝒕𝒖𝒏𝒂 𝒆 𝒔𝒉𝒆𝒏𝒋𝒕𝒆̈: 𝑷𝒆̈𝒓𝒈𝒂𝒕𝒊𝒕𝒋𝒂 𝒑𝒆̈𝒓 𝑹𝒊𝒏𝒈𝒋𝒂𝒍𝒍𝒋𝒆𝒏
Të Shtunën e Madhe Bartësit e Incensit po shikojnë bosh varrin e Krishtit dhe po përhapin mesazhin e gëzueshëm kudo. Në mëngjes këndohet Liturgjia e Shën Vasilit dhe në mbrëmje kremtohet Ngjallja. Kur priftërinjtë këndojnë “Merrni dritë nga drita e amshuar, dhe madhëroni Krishtin që ngjallet prej së vdekurish”, ata përcjellin mesazhin për besimtarët se Krishti i sjell botës dhuratën e dritës dhe jetës së përjetshme. Besimtarët ndezin qirinjtë e Pashkëve, duke simbolizuar dritën e Krishtit duke shpërndarë errësirën.
𝑬 𝒅𝒊𝒆𝒍𝒂 𝒆 𝑷𝒂𝒔𝒉𝒌𝒆̈𝒗𝒆: 𝑭𝒆𝒔𝒕𝒂 𝒆 𝒈𝒆̈𝒛𝒖𝒆𝒔𝒉𝒎𝒆 𝒆 𝑹𝒊𝒏𝒈𝒋𝒂𝒍𝒍𝒋𝒆𝒔
Të Dielën e Pashkëve, Vesperët e Dashurisë përfundon në një atmosferë të gëzueshme. Gjatë shërbesës shpërndahen gjethet e gjirit, që simbolizojnë fitoren e Njeriut mbi vdekjen. Kështu përmbyllet cikli i shërbesave ditore të Javës së Shenjtë dhe Pashkëve, me besimtarët që festojnë ngjarjen më të madhe të krishterimit me tryezat familjare, ushqimet tradicionale dhe zakonet që ndryshojnë nga rajoni në rajon. /𝑵𝒈𝒂 𝑰𝒍𝒊𝒓 𝑱𝒂𝒏𝒐
