Uashingtoni vijon të ushtrojë presion për të ngritur sa më shpejt Strukturën e Posaçme Antikorrupsion dhe Byronë Kombëtare të Hetimit, për të nisur më pas luftën ndaj korrupsionit në nivele të larta. Pas zëvendës ndihmës Sekretarit të Shtetit Jorgan Andrews, këtë herë ka qenë i dërguari i posaçëm i Trump për Ballkanin, Matthew Palmer, ai i cili e ka bërë të qartë se lufta ndaj zyrtarëve të korruptuar po afron.
Duke folur në Komitetin për Punët e Jashtme në Senatin Amerikan, lidhur me refuzimin e BE për negociatat për Shqipërinë, Palmer u shpreh se reforma në drejtësi është në rrugën e duhur. Ai shtoi se ngritja e SPAK dhe BKH është e vetmja rrugë për të shfarosur një herë e mirë korrupsionin dhe krimin e organizuar në nivele të larta, duke shtuar se si aleat i NATO-s Shqipëria ka zbatuar të gjitha reformat në sistemin e drejtësisë. “Aleati ynë i NATO-s ka bërë hapa të jashtëzakonshëm në rrugën e tij të reformës, duke zbatuar reforma gjyqësore të pashembullta për të shkatërruar korrupsionin endemik. Reformat kërkuan verifikimin e të gjithë 800 gjyqtarëve dhe prokurorëve për pasurinë e pajustifikueshme, lidhje të krimit të organizuar dhe kompetencë.
Shqipëria gjithashtu themeloi dy organe të reja të mbikëqyrjes gjyqësore, Këshillin e Lartë Gjyqësor dhe Këshilli i Lartë i Prokurorisë, për të emëruar, qeverisur dhe disiplinuar gjyqtarët dhe prokurorët; një pikë kryesore në zbatimin e reformës në drejtësi. Vendi tani është në prag të krijimit të një zyre të re të pavarur të prokurorisë antikorrupsion dhe gjykatës (SPAK) dhe Byrosë Kombëtare të Hetimit (NBI ), detyra e të cilëve do të jetë të hetojë korrupsionin, krimin e organizuar dhe krimet e zyrtarëve të lartë”, u shpreh Palmer.
Rreziku rus
Më tej, i dërguari i posaçëm për Ballkanin Perëndimor Matthew Palmer foli dhe për refuzimin që BE i bëri Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut për hapjen e negociatave. Sipas Palmer, ky refuzim rrit më shumë rrezikun rus që u kanoset këtyre vendeve. Palmer shtoi se BE duhet të përshkruaj në mënyrë më të qartë reformat reale dhe të prekshme që duhet të arrijnë dy vendet kandidate, në mënyrë që tu hapet drita jeshile në maj 2020. “Më në fund, krijon një boshllëk udhëheqës që Rusia, Kina dhe të tjerët janë më shumë se të lumtur për të mbushur. Ne kujtojmë BE dhe shtetet anëtare të deklaratave të tyre në Selanik në 2003 dhe në Sofje në 2018 që ekziston një “perspektivë evropiane” e qartë për të gjashtë aspirantët e Ballkanit Perëndimor për t’u anëtarësuar në BE, bazuar në kritere të vendosura. Vendet anëtare të BE-së duhet të përshkruajnë qartë reformat reale dhe të prekshme. Maqedonia Veriore dhe Shqipëria mund të arrijnë në një afat të shkurtër që do të çojë në një rezultat më pozitiv përpara samitit BE-Ballkan Perëndimor në Zagreb në maj 2020”, deklaroi Matthew Palmer.
I dërguari i posaçëm u shpreh i zhgënjyer me vendimin e BE, duke theksuar se kjo tregon një dështim të vendeve anëtare të unionit. Sipas Palmer, Shqipëria dhe Maqedonia kanë bërë përparime të prekshme në reformat e ndërmarra. “Jemi zhgënjyer thellësisht nga dështimi i vendeve anëtare të BE-së për të aprovuar hapjen e negociatave të pranimit me Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë javën e kaluar në Bruksel. Edhe pse ne nuk jemi anëtarë të BE-së, ne jemi dakord me vlerësimin e Komisionit Europian më 29 maj se të dy vendet kanë bërë përparim të rëndësishëm të reformës, duke përmbushur kushtet e Këshillit Europian dhe duke krijuar një themel të fortë për të vazhduar reformat gjatë hapjes dhe mbylljes së kapitujve të acquis”, tha Palmer. /Elisjeda Kiko