Greqia thotë se Evropa rrezikon një situatë rreziku tjetër si Ukraina nëse nuk i jep fund retorikës nxitëse të Turqisë ndaj Athinës.
Në fillim të kësaj jave, Ministria e Jashtme greke i dërgoi letra NATO-s, Kombeve të Bashkuara dhe BE-së duke u ankuar për komentet e presidentit turk Rexhep Tajip Erdogan që tha se ishin “të paprovokuara, të papranueshme dhe një fyerje kundër Greqisë dhe popullit grek” dhe duke kërkuar nga organizatat për të dënuar sjelljen e Ankarasë.
“Duke mos e bërë këtë në kohë ose duke nënvlerësuar seriozitetin e çështjes, ne rrezikojmë të dëshmojmë sërish një situatë të ngjashme me atë që po shpaloset aktualisht në një pjesë tjetër të kontinentit tonë”, shkruante ministri i Jashtëm grek, Nikos Dendias në letrat e datës së hënë dhe të martë, duke aluduar në pushtimin e vazhdueshëm rus të Ukrainës.
Erdogan ka rritur retorikën e tij kundër Greqisë ditët e fundit, mes asaj që Ankaraja e sheh si një rritje ushtarake në ishujt grekë të Egjeut, afër vijës bregdetare të Turqisë. Në një kërcënim të përsëritur, ai tha: “Ne mund të zbresim papritmas një natë kur të vijë koha”.
“Ata kanë ishuj në zotërim, kanë baza në këto ishuj; nëse kërcënimet e paligjshme ndaj nesh vazhdojnë bazuar në to, durimi ynë ka një kufi”, tha ai të martën gjatë një vizite në Bosnje dhe Hercegovinë.
Greqia i kritikoi vërejtjet e Erdoganit si “hapur kërcënuese” në natyrë dhe ton.
“Qëndrimi turk është një faktor destabilizues për unitetin dhe kohezionin e NATO-s, duke dobësuar krahun jugor të Aleancës në një moment krize”, tha Dendias, duke shtuar se Greqia “aktualisht po përjeton një nga periudhat e tyre më të këqija prej vitesh”.
Dendias theksoi se “natyra dhe toni haptazi kërcënues janë më se të dukshme, duke larguar kështu çdo dyshim për qëllimin e tyre, si dhe çdo pretendim se ato synohen vetëm për arsye të brendshme në funksion të zgjedhjeve të ardhshme në vend”.
Pavarësisht se janë aleatë të NATO-s, vendet fqinje kanë qenë në mosmarrëveshje për dekada mbi një sërë mosmarrëveshjesh dypalëshe, duke përfshirë kufijtë detarë, pretendimet e mbivendosura në raftet e tyre kontinentale dhe mosmarrëveshjen e gjatë të Qipros.
Shumë për zemërimin e turqve, Greqia i dha ushtrisë amerikane akses të hapur në bazat kyçe në një përditësim të marrëveshjes së tyre të bashkëpunimit të ndërsjellë të mbrojtjes në tetor 2021. Erdogan ndërpreu të gjitha bisedimet dypalëshe me Greqinë majin e kaluar pasi kryeministri grek Kyriakos Mitsotakis i kërkoi SHBA-së se ligjvënësit do të bllokojnë shitjen e armëve në Turqi. Provokimet ushtarake u shtuan menjëherë më pas, duke krijuar situatën më të paqëndrueshme që kur të dy palët pothuajse ranë në goditje në vitin 2020 mbi Turqinë që kryente kërkime energjetike në ujërat e pretenduara nga Greqia.
Të hënën, BE shprehu shqetësimet e saj për komentet e Erdoganit, ndërsa Departamenti i Shtetit i quajti ato “të padobishme” dhe përsëriti se sovraniteti grek mbi ishujt e Egjeut “nuk është në pikëpyetje”.
Ankaraja u dërgoi gjithashtu letra BE-së, NATO-s dhe OKB-së më 1 shtator, duke akuzuar Greqinë për përfshirje në “veprime të paligjshme” dhe duke bërë “kërkesa maksimaliste” në Egje.
