Në një kohë kur Shqipëria është në një fazë kyçe të rrugës së saj drejt integrimit evropian, Partitë Popullore Evropiane (PPE), një prej blloqeve politike më të mëdha të kontinentit, miraton një rezolutë të propozuar nga Partia Demokratike e Shqipërisë. Nën petkun e shqetësimit për “integritetin zgjedhor”, PPE rreshtohet në mënyrë të njëanshme në një narrativë të përgatitur për konsum politik të brendshëm, pa analizuar realisht kontekstin institucional dhe juridik të vendit.
Në rezolutë theksohet se zgjedhjet në Shqipëri po minohen nga blerja e votës, keqpërdorimi i fondeve publike dhe presioni mbi votuesit. Edhe pse shqetësime të tilla janë pjesë e diskutimit publik në çdo proces zgjedhor në vend, ajo që bie në sy në këtë rezolutë është gjuha kategorike dhe përfshirja e pretendimeve si “fakte” të pakundërshtueshme, ndonëse në shumicën e rasteve ato janë thjesht akuza pa vendim gjykate ose prova të verifikuara. Si për ironi të fatit, personi që është arrestuar ditët e fundit për blerje votash ka qenë një përfaqësues i opozitës në Lushnje.
Ndërkohë, Prokuroria e Përgjithshme dhe SPAK kanë nënshkruar tashmë një protokoll të veçantë për zgjedhjet e vitit 2025, që synon të garantojë ndëshkimin e çdo shkeljeje zgjedhore. Kjo tregon se, ndryshe nga pretendimet e rezolutës, sistemi po reagon në mënyrë institucionale.
Në rezolutë thuhet se në Bashkinë e Tiranës është bërë “emërim i paligjshëm i kryetarit të Bashkisë Tiranë pas arrestimit të Erion Veliajt, pa një proces demokratik”. Me pak fjalë, rezoluta pretendon se në Tiranë po ndodh një grusht institucional në heshtje.
Në fakt, asgjë nga këto nuk qëndron. Erion Veliaj, ndonëse i paraburgosur pa një akuzë të formuluar, vijon të jetë kryetar i Bashkisë Tiranë. Nuk ka dhënë dorëheqje, nuk është shkarkuar, nuk ka ndonjë vendim gjykate që e pezullon nga detyra. Thjesht ka deleguar përkohësisht kompetencat te nënkryetarja, siç e lejon ligji për qeverisjen vendore. Këtë e di çdo praktikant juridik i vitit të parë – por jo PPE.
Kjo tregon që në PPE, ose mungon dëshira për të verifikuar informacionin, ose ka një gatishmëri të frikshme për t’u përdorur si kanal për propagandën e një grupi opozitarësh që kërkojnë me çdo kusht të ndërkombëtarizojnë krizën e tyre të brendshme.
Problemi nuk është vetëm te Veliaj apo bashkia. Problemi është kur një organizatë e madhe si PPE bie pre e manipulimeve të ulëta dhe përdoret për të fabrikuar një realitet që nuk ekziston. Kjo nuk ndihmon demokracinë në Shqipëri. Ndihmon vetëm ata që duan të krijojnë kaos përmes dezinformimit, sepse nuk arrijnë dot të fitojnë në mënyrë demokratike.
Nëse PPE do të vijojë të merret me punët e bashkive shqiptare, së paku le të shfletojë faqet zyrtare në internet për të parë se cili është kryetari, para se të miratojë rezoluta. Se ndryshe, mund të shkojë më keq se Bufi i Kënetës: do përfundojë jo vetëm në batak, por edhe në rrjetën e propagandës më të mjerë të Ballkanit.
Rezoluta kritikon faktin që rekomandimet e OSBE/ODIHR nuk janë zbatuar në mënyrë të plotë. Shqipëria ka ende rrugë për të bërë në përmirësimin e kuadrit zgjedhor. Por të thuash se nuk ka progres është jo vetëm e padrejtë, por edhe e pavërtetë. Në vitet e fundit janë miratuar ndryshime ligjore në përputhje me disa nga rekomandimet kryesore të ODIHR, përfshirë transparencën në financimin e partive dhe rritjen e kompetencave të KQZ-së për monitorim. Nëse ka ndonjë pikë që nuk është zbatuar nga rekomandimet e OSBE/ODIHR është ajo për depolitizimin e komisioneve të votimit e të numërimit, por kjo ka ardhur prej refuzimit të opozitës, gjë që mazhoranca socialiste e ka respektuar për të mos i dhënë alibi opozitës që të mos njohë procesin zgjedhor.
PPE përmend përdorimin e administratës publike për qëllime elektorale dhe punësime të qëllimshme. Këto janë kritika që kanë ekzistuar tradicionalisht në diskursin politik shqiptar dhe janë përmendur shpesh në të kaluarën nga çdo opozitë – për çdo qeveri. Pra, edhe kur opozitarët e sotëm ishin qeveritarë. Ndërkohë që punësimet në prag të zgjedhjeve parlamentare, kanë kohë që janë ndaluar me akt nënligjor që të ndodhin.
Sa i përket pluralizmit mediatik, në Shqipëri nuk mungojnë as mediat opozitare, as kanalet e informimit kritik ndaj qeverisë. Opozitës i është dhënë hapësirë e pakufizuar për të shpalosur pikëpamjet e saj dhe në ato media televizive që ajo i konsideron si qeveritare.
Rezoluta e PPE-së, ndonëse e bazuar në disa elementë të njohur të realitetit politik shqiptar, është e mbushur me përgjithësime, gjuhë të njëanshme dhe pretendime që nuk kanë verifikim institucional. Për më tepër, ajo nuk reflekton analizë të balancuar apo kontakte të gjera me palët përtej opozitës shqiptare që e ka hartuar.
Një dokument i tillë nuk ndihmon procesin demokratik – përkundrazi, kontribuon në polarizim dhe nxit përdorimin politik të partnerëve ndërkombëtarë si “dëshmitarë të importuar” të krizave të brendshme të opozitës.
Nëse PPE dëshiron të jetë një aktor i besueshëm duhet të ushtrojë më shumë kujdes në mënyrën se si pranon projekt- rezoluta të gatshme për vende kandidate. Shqipëria ka nevojë për mbështetje reale për të përmirësuar proceset demokratike, jo për amplifikim të narrativave të njëanshme.
Në vend që të jetë një faktor stabiliteti dhe profesionalizmi politik në kontinent, PPE rrezikon të bëhet zëdhënëse e versioneve që as në Shqipëri nuk gëzojnë më besim. Dhe kjo është jo vetëm një njollë për reputacionin e saj, por edhe një shenjë alarmi për mënyrën se si informacione të rreme mund të përfshihen në dokumente zyrtare të nivelit europian./ Nga Altin Ketro
