Nga Gideon Rachman, Financial Times
“Babai është në shtëpi”, shpalli Shtëpia e Bardhë, duke përshëndetur rikthimin e Donald Trump nga samiti i NATO-s i javës së kaluar.
Ky postim në mediat sociale ishte një referencë – njëkohësisht triumfuese dhe tallëse – për titullin që i dha Trump-it Mark Rutte, sekretari i përgjithshëm i NATO-s.
Recently Spotted Asteroid Set for Near Miss With Earth
Keep Watching
Rutte mund të arsyetojë se poshtërimi i vetes është një çmim i vogël për të paguar për të mbajtur aleancën të bashkuar.
Dhe udhëheqësit evropianë dukeshin gjerësisht të kënaqur, pas samitit të parë të NATO-s të mandatit të dytë të Trump.
Frika se presidenti amerikan do të largohej nga samiti – apo edhe vetë aleanca – nuk ndodhi.
Të gjithë anëtarët evropianë të NATO-s tani janë zotuar të shpenzojnë 5 për qind të PBB-së për mbrojtje – të përcaktuara gjerësisht.
Një udhëheqës evropian rendit tre arritje kryesore nga samiti.
Së pari, NATO është rifokusuar në misionin e saj kryesor – që është parandalimi i Rusisë.
Së dyti, aleanca po kthehet në nivelet e shpenzimeve të mbrojtjes të Luftës së Ftohtë, në përgjigje të forcimit të vazhdueshëm ushtarak të Rusisë.
Së treti, ndërsa shpenzimet e mbrojtjes evropiane rriten, NATO do të bëhet një aleancë më e ekuilibruar midis SHBA-ve dhe Evropës.
Fakti që samiti i NATO-s u zhvillua menjëherë pas sulmeve ushtarake amerikane ndaj Iranit ndryshoi gjithashtu atmosferën.
Trump mbërriti me një humor të mirë – dhe gatishmëria e tij për të bombarduar uzinën bërthamore Fordow të Iranit zbuti frikën evropiane se ai gjithmonë do të shmangë përdorimin e forcës.
Trump pati gjithashtu një takim miqësor me Volodymyr Zelenskyy të Ukrainës, duke riparuar disa nga dëmet që u bënë pas takimit katastrofik të dy udhëheqësve në Shtëpinë e Bardhë në shkurt.
Por ndërsa gjërat po shkojnë më mirë për Ukrainën në aspektin diplomatik, vetë lufta duket se po përkeqësohet.
Disa udhëheqës të NATO-s druhen se situata në vijën e frontit mund të përkeqësohet seriozisht deri në këtë vjeshtë.
Kjo do të ishte shumë më domethënëse sesa çdo angazhim në letër i bërë në komunikatën e NATO-s të javës së kaluar.
Vlerësimet ushtarake sugjerojnë se ushtritë ruse dhe ukrainase po i afrohen pikës së rraskapitjes.
Por, ndërsa Rusia ndoshta mund të mbajë nivelin aktual të operacioneve për një vit tjetër, Ukraina mund të arrijë një pikë kthese brenda gjashtë muajsh – nëse nuk merr mbështetje të re ushtarake të konsiderueshme.
Pas takimit pozitiv Zelenskyy-Trump, ka shpresa se Ukraina mund të marrë furnizime të reja nga SHBA-të me sisteme mbrojtëse nga raketat Patriot, si dhe raketa artilerie Himars.
Me mbrojtjen ajrore të Ukrainës të dobësuar, Patriot’s janë shumë të nevojshëm.
Por, si gjithmonë, Trump ishte i paqartë në lidhje me ofrimin e municioneve të reja – dhe mund të ndryshojë mendje ose të harrojë lehtësisht.
Ka edhe disa mangësi – veçanërisht në numrin e trupave ukrainase – që aleatët perëndimorë të vendit nuk mund t’i rregullojnë.
Rusia tani mendohet se ka humbur më shumë se një milion trupa, të vrarë ose të plagosur, në konflikt.
Por humbjet ukrainase kanë qenë gjithashtu të mëdha dhe popullsia e Rusisë është rreth katër herë më e madhe se ajo e Ukrainës.
Intensiteti në rritje i sulmeve me raketa ruse në Kyiv dhe qytete të tjera ukrainase po dëmton gjithashtu moralin e ukrainasve.
Pa një vizion të qartë fitoreje – ose të paktën të një fundi të luftës – një ndjenjë pashprese rrezikon të zbresë mbi vendin.
Ndryshimi i humorit brenda qeverisë ukrainase reflektohet në urgjencën me të cilën ajo tani po bën thirrje privatisht për një armëpushim.
Një ose dy vjet më parë, thirrje të tilla do të konsideroheshin si disfatizëm. Tani ato bëhen me këmbëngulje gjithnjë e më të madhe në takime me dyer të mbyllura midis udhëheqësve ukrainas dhe perëndimorë.
Por ka pak besim midis politikëbërësve evropianë se Rusia është në humor për të rënë dakord për një armëpushim.
Një zyrtar i pozicionuar mirë mendon se qëllimi qendror i Rusisë tani është të pushtojë Odesën – të cilën Vladimir Putin e konsideron si një qytet historikisht rus.
Pa Odesën, Ukraina do të humbiste aksesin në portin e saj kryesor.
Një grup ish-udhëheqësish evropianë – përfshirë Carl Bildt të Suedisë dhe Sanna Marin të Finlandës – vizituan Ukrainën kohët e fundit dhe vunë re përkeqësimin e humorit.
Ata shkruan më pas se “ndërsa ukrainasit nuk do të ndalojnë kurrë së rezistuari, me uljen e mbështetjes ushtarake, Ukraina mund të humbasë më shumë territor. Më shumë qytete mund të pushtohen”.
Jashtë deklarimeve, disa zyrtarë perëndimorë janë edhe më të zymtë, duke paralajmëruar për një rrezik “dështimi katastrofik”, nëse ushtria ukrainase shtrihet në pikën e thyerjes – dhe nuk merr një rritje të konsiderueshme të ndihmës ushtarake dhe financiare nga aleatët e saj perëndimorë.
Mendimi i pranuar është vërtetuar shumë herë më parë në këtë luftë. Por nëse pesimizmi në rritje midis atyre që e ndjekin nga afër luftën në Ukrainë është i justifikuar, atëherë çdo ndjenjë mirësie e gjeneruar nga samiti i NATO-s mund të zhduket së shpejti.
Sekretari i përgjithshëm i NATO-s njihet për natyrën e tij optimiste dhe buzëqeshjen e përhershme.
Por edhe Rutte mund të ketë vështirësi që të ruajë buzëqeshjen deri në fund të vitit.
