Shkencëtarët tani mund të “deshifrojnë” mendimet e njerëzve pa i prekur kokat e tyre. Teknikat e kaluara të leximit të mendjes mbështeteshin në implantimin e elektrodave thellë në trurin e njerëzve.
Metoda e re, e përshkruar në një raport të postuar më 29 shtator në bazën e të dhënave bioRxiv, mbështetet në një teknikë joinvazive të skanimit të trurit, i quajtur imazhe rezonancë magnetike funksionale (fMRI).
fMRI gjurmon rrjedhjen e gjakut të oksigjenuar nëpër tru dhe për shkak se qelizat aktive të trurit kanë nevojë për më shumë energji dhe oksigjen, ky informacion ofron një masë indirekte të aktivitetit të trurit.
Për nga natyra e saj, kjo metodë skanimi nuk mund të kapë aktivitetin e trurit në kohë reale, pasi sinjalet elektrike të lëshuara nga qelizat e trurit lëvizin shumë më shpejt sesa gjaku lëviz nëpër tru, shkruan The Scientist.
Por çuditërisht, autorët e studimit zbuluan se ata ende mund të përdornin këtë masë të papërsosur përfaqsuese për të deshifruar kuptimin semantik të mendimeve të njerëzve, megjithëse ata nuk mund të prodhonin përkthime fjalë për fjalë.
“Nëse do të kishit pyetur ndonjë neuroshkencëtar kognitiv në botë 20 vjet më parë nëse kjo ishte e mundur, ata do të kishin qeshur me ju,” tha autori Alexander Huth.
Për studimin e ri, i cili ende nuk është rishikuar nga shkencëtarët, ekipi skanoi trurin e një gruaje dhe dy burrave në të 20-at dhe 30-at e tyre. Secili pjesëmarrës dëgjoi gjithsej 16 orë të podkasteve të ndryshme dhe shfaqjeve në radio gjatë disa seancave në skaner. Ekipi më pas i dha këto skanime në një algoritëm kompjuterik që ata e quajtën “dekoder”, i cili krahasoi modelet në audio me modelet në aktivitetin e regjistruar të trurit.
Më pas, algoritmi mund të marrë një regjistrim fMRI dhe të gjenerojë një histori bazuar në përmbajtjen e saj, dhe ajo histori do të përputhej me komplotin origjinal të podkastit ose emisionit radio “mjaft mirë”, tha Huth për The Scientist. Me fjalë të tjera, dekoderi mund të nxirrte se çfarë historie kishte dëgjuar secili pjesëmarrës bazuar në aktivitetin e tyre të trurit. Thënë kështu, algoritmi bëri disa gabime, si ndryshimi i përemrave të personazheve dhe përdorimi i vetës së parë dhe të tretë.
Në teste shtesë, algoritmi mund të shpjegojë me saktësi komplotin e një filmi të heshtur që pjesëmarrësit panë në skaner. Ajo madje mund të ritregojë një histori që pjesëmarrësit imagjinuan ta tregonin në kokën e tyre. Në planin afatgjatë, ekipi hulumtues synon të zhvillojë këtë teknologji në mënyrë që të mund të përdoret në ndërfaqet tru-kompjuter të krijuara për njerëzit që nuk mund të flasin ose të shtypin.
